استاد پرویز شهریاری، ریاضیدان ایرانی درگذشت
پرویز شهریاری ریاضیدان، مترجم، روزنامهنگار، فعال سیاسی و بانی “گروه فرهنگی خوارزمی” دیده از جهان فرو بست.
به گزارش منابع خبری ایران، پرویز شهریاری که چند بار دچار حمله قلبی و مغزی شده بود بامداد امروز، جمعه ٢٢ اردیبهشتماه در سن ٨۶ سالگی بر اثر سکته قلبی در بیمارستان جم تهران درگذشت. پیکر او امروز، حدود ساعت ١۶ در آرامگاه زرتشتیان تهران در قصر فیروزه بهخاک سپرده شد.
پرویز شهریاری در سال ۱۳۰۵ خورشیدی در کرمان و در خانوادهای فقیر زاده شد. او که دوران کودکی دشواری را پشت سر گذاشت تا سال سوم دبیرستان در شهر کرمان زندگی کرد و وارد دانشسرای مقدماتی این شهر شد. در خرداد ۱۳۲۳ پس از پایان تحصیلات برای ادامه تحصیل به تهران رفت و در رشته ریاضی دانشکده علوم دانشگاه تهران و دانشسرای عالی (دانشگاه تربیت معلم تهران کنونی) تحصیل کرد و در سال ۱۳۳۲ فارغالتحصیل شد.
شهریاری در دهه ۲۰ خورشیدی به مبارزه سیاسی روی آورد و در ۱۳۲۴ در ۱۹ سالگی به عضویت حزب توده ایران در آمد. پرویز شهریاری بالغ بر ۶۰ عنوان کتاب درسی ریاضیات، بیش از ۹۷ کتاب کمک درسی و نزدیک به ۱۴ عنوان کتاب دیگر در زمینههای مختلف تألیف یا ترجمه کرده است. او در موج دستگیریهای پس از ۱۵ بهمن ۱۳۲۷ روز سوءقصد به جان محمدرضا پهلوی در سال ۱۳۲٨ چند ماه به زندان افتاد و زبان روسی را در زندان بهطور کامل فراگرفت که نتیجه آن در طول بیش از نیم قرن تلاشهای علمی وی ترجمه دهها کتاب علمی از زبان روسی بود.
شهریاری در سال ۱۳۲۹، زمانی که هنوز در زندان بود، یک مجموعه کتاب درسی ریاضی دوره اول دبیرستان را تألیف کرد و نخستین اثر ترجمه خود را که یادگار دوران زندان بود در سال ۱۳۳۱ با عنوان “تاریخ حساب رنه تاتون” منتشر نمود. او پس از زندان تحصیلات خود را در دانشکده علوم ادامه داد. در تابستان سال ۱۳۳۴ ازدواج کرد و تا آذرماه ۱۳۳۵ زندگی مخفیانه داشت و در آن مدت با نام مستعار در یک دبیرستان و آموزشگاه شبانه تدریس میکرد.
شهریاری در این زمان بار دیگر دستگیر شد و مدت ۴۰ روز همراه با زن و فرزندش در خانهای در تهران تحت بازداشت قرار گرفت و پس از آن به زندان پادگان قصر و سپس به قزل قلعه منتقل شد و تا فروردینماه ۱۳۳۷ که آزاد شد در زندان بهسر برد. شهریاری، نخستین کلاس کنکور ایران را به نام “گروه فرهنگی خوارزمی” پایهگذاری کرد و همچنین دبیرستانهای خوارزمی (۱۳۳۹)، مرجان (۱۳۴۰) و مدرسه عالی اراک (۱۳۳۵) را نیز بنیان گذاشت.
او چندین سال سردبیر مجله “سخن علمی” بود و انتشار نشریاتی چون “اندیشه ما”، “وهومن”، “دانش و مردم” و “چیستا” را بر عهده داشت.
پرویز شهریاری، همچنین از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۴ سرپرست دفتر ترویج علوم وزارت آموزش عالی بود و در آن مدت، نشریهای به نام مسائل دانشگاهی برای استادان دانشگاهها منتشر میکرد. او در سال ١٣۴۵ خورشیدی نشان درجه یک علمی را دریافت کرد و در سال ١٣٨۴ بهعنوان چهره ماندگار علمی در رشته ریاضیات برگزیده شد.
او که دکترای افتخاری ریاضیات را در سال ١٣٨١ خورشیدی از دانشگاه کرمان گرفته بود بالغ بر ۶۰ عنوان کتاب درسی ریاضیات – از جمله دروه کتابهای درسی ریاضی سه سال اول دبیرستان نظام قدیم، دروه کامل ریاضیات دبیرستانی و کتابهای مسائل مربوط به آن و جبر سال سوم رشته ریاضی فیزیک و سه جلد کتاب آنالیز ریاضی – بیش از ۹۷ کتاب کمک درسی – به صورت ترجمه و تالیف – حدود ۲۰ کتاب در زمینههای مختلف تاریخ، فلسفه، کاربرد و آموزش ریاضیات و ۹ جلد کتاب سرگرمی در ریاضیات به دانشآموزان و دانشپژوهان ریاضی کشور ارائه کرده است.
همچنین افزون بر این آثار، نزدیک به ۱۴ عنوان کتاب دیگر در زمینههای مختلف تألیف یا ترجمه کرده که در این ارتباط میتوان به کتابهای دانشمندان و هنرمندان، خانه اهریمن، دانش و شبه دانش، دو درس کوتاه درباره دیرینشناسی، قطاری که در بعد چهارم گم شد و نظریه نسبیت در مسئلهها و تمرینها اشاره کرد.
او از سال ۱۳۲۵ تاکنون حدود یک هزار مقاله در نشریات مختلف به ویژه نشریههای علمی و ریاضی منتشر کرده است.