دانش‌آموزان معتاد، اخراجی و بدون آمار
با اینکه از چند سال پیش تاکنون کارشناسان و مسئولانی از ستاد مبارزه با مواد مخدر نسبت به افزایش تعداد دانش‌آموزان معتاد هشدار می‌دهند و مسئولان وزارت آموزش و پرورش همیشه از در انکار درآمده‌اند، اما اینطور که معلوم است، بالاخره آموزش و پرورشی‌ها قبول کرده‌اند که باید بیشتر توجهشان را به آسیبهای اجتماعی که به گفته کارشناسان اجتماعی در مدارس بیداد می‌کنند، معطوف کنند.
این پنهانکاری‌ها در چندسال گذشته به اندازه‌ای بوده که چندوقت پیش سردار احمدی مقدم، دبیر کل ستاد مبارزه با موادمخدر لب به اعتراض گشود و گفت:« آموزش و پرورش دانش آموزان معتاد را اخراج می کند و بعد می گوید معتاد نداریم. به همین دلیل اکثر معتادان ما از ترک تحصیلی ها هستند.»
هرچند در این سالها، موسسه‌ها و پژوهشگران زیادی در مورد افزایش تعداد دانش‌آموزان معتاد در کشور خبر داده‌اند اما همیشه هم مسئولان آموزش و پرورش از کنار این آمارها گذشته و توجهی نشان نداده‌اند؛ اما اینطور که معلوم است با بالاگرفتن این مشکل در مدرسه‌های کشور، این وزارتخانه تصمیم گرفته است که خود راسا تحقیقی را برای درآوردن تعداد دقیق این دانش‌آموزان انجام دهد. این حسن ضیاء الدینی، مدیرکل دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش بود که چندی پیش٬ درباره آمار دقیق دانش‌آموزان مبتلا به اعتیاد گفت که «آمارهایی که تا پیش از این از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر منتشر می‌شد همچون آمار ۳۰ هزار دانش آموز معتاد چندان دقیق نیست و به تازگی دفتر خودمان تحقیق دقیق و به روزی را در این زمینه انجام داده که نتایج آن را پس از جمع بندی اعلام می‌کنیم.»
مدیرکل دفتر سلامت و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه این اقدامات کافی نیست و باید وسعت بیشتری پیدا کند گفته است: «متاسفانه ما تنها حدود چهار میلیارد تومان اعتبار داریم ضمن اینکه فاقد مربیان بهداشت به اندازه کافی هستیم و همین مسائل باعث می شود که نتوانیم در زمینه آسیبهای اجتماعی به خوبی فعالیت کنیم.»
وزارت آموزش و پرورش درحالی این تصمیم را گرفته است که سال پیش٬ ستاد مبارزه با مواد مخدر سه و نیم میلیارد تومان به پیشگیری از اعتیاد در مدارس اختصاص داده بود و بنابراین از اختصاص دادن چنین بودجه‌ای برای این موضوع، حدس زدنش چندان سخت نبود که بالاخره آموزش و پرورشی‌ها به خودشان بیایند و در این مورد کاری بکنند.
دانش‌آموز معتاد داریم، نداریم
مهرماه سال ۸۶ «حمید صرصامی» مشاور دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر شمار دانش‌آموزان معتاد در کشور را ۳۰ هزار نفر اعلام کرده بود. به گفته این مسئول از سال ۱۳۸۱ تا ۸۵، بیش از ۱۰ میلیارد تومان از اعتبارات ستاد مبارزه با مواد مخدر به وزارت آموزش و پرورش تخصیص داده شده بود تا طرح جامع آموزشی و اطلاع‌رسانی پیشگیری از مصرف مواد مخدر و روانگردان‌ها برای دانش‌آموزان اجرا شود.
هرچند پس از اعلام این خبر مدیرکل سلامت و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی آموزش و پرورش وجود۳۰ هزار دانش‌آموز معتاد در کشور را تکذیب کرد و اعلام کرد که هیچ مدرک موثقی در دست نیست که همه این افراد محصل بوده‌اند، اما طرح نیروی انتظامی برای کنترل شدید وضعیت اعتیاد در مدارس را باید صحه‌ای بر خبر وجود چندین هزار دانش‌آموز معتاد در مدارس دانست.
حالا هم و بعد از اینکه چندوقتی بود که چندان خبری در این مورد نبود٬ امیر طاهرخانی٬ عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس٬ با تاکید بر اینکه وزارت آموزش و پرورش باید با حساسیت بیشتری موضوع اعتیاد دانش آموزان را دنبال کند، گفته است که «باید دلیل گرایش دانش آموزان به مواد مخدر و راهکارهای مبارزه با این پدیده مورد بررسی قرار گیرد.»
طاهرخانی وظیفه وزارت آموزش و پرورش را نسبت به دانش آموزان معتاد یا آنهایی که درگیر خانواده معتاد هستند بسیار سنگین‌تر دانسته است: «این وزارتخانه باید پیش از هر چیز این دانش آموزان شناسایی کند تا بتواند با برنامه‌ریزی دقیق نسبت به رفع مشکلات آنها اقدام کند.»
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در مورد اظهارات برخی منتقدان که اعلام کرده‌اند وزارت آموزش و پرورش دانش آموزان معتاد را از مدرسه اخراج می‌کند، گفت: «این روش چاره کار نیست و با اخراج دانش آموزان معتاد تنها صورت مساله پاک می‌شود.»
آمار که وجود دارد؛ تاییدی که وجود ندارد
اما با وجود تکذیب‌های مکرر مسئولان وزارت آموزش و پرورش در مورد تعداد دانش‌آموزان معتاد، درهمین رابطه دو پژوهشگر (آفرین رحیمی‌موقر و الهه سهیمی‌ایزدیان) که هر دو روانپزشک و عضو مرکز مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران هستند، پس از هشت مطالعه به بررسی شیوع مصرف مواد افیونی در طول عمر پرداختند که بر این اساس مصرف تریاک در طول عمر در پسران از ۶/۶ تا ۱۲/۷ درصد (در دبستان ۶ /۰ درصد) و در دختران در شیراز نیم درصد و در کرمان ۵ /۱ درصد گزارش شده است. در مطالعه کشوری میزان مصرف تریاک در طول عمر کل جمعیت دانش‌آموزان ۲۲ درصد گزارش شده است. مصرف هرویین در طول عمر در پسران از ۳ / ۲ تا ۶/۵ درصد (در دبستان ۱ / ۰ درصد) و در دختران در شیراز صفر و در کرمان دو درصد گزارش شده است.
در چهار مورد مطالعه نسبت دانش‌آموزان در جمعیت معتادان بررسی شده است که همگی مربوط به سال‌های ۷۶ تا ۸۶ است که منبع اکثر آنها سازمان بهزیستی کشور است و این شاخص در مراجعان به مراکز درمانی بهزیستی مورد بررسی قرار گرفته است.